Op 20 november jl. gaf de heer Frank van den Dungen van het Brabants Burgerplatform een presentatie over de Omgevingswet in de bibliotheek van Venray op uitnodiging van het GLV. Van tevoren was aangekondigd dat het een pittige presentatie zou worden maar Van den Dungen wist het publiek op heldere en onderhoudende manier duidelijk te maken hoe het zit met de Omgevingswet die in 2021 in werking moet gaan. Maar liefst 26 verschillende wetten, worden daarin vervangen door één wet, en 120 besluiten worden vervangen door 4 besluiten. De wijzigingen zijn ook voor de inwoners van Venray van groot belang. Het gaat onder andere om de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht, de Wet ammoniak en veehouderij, de Wet geurhinder en veehouderij, de Wet inzake luchtverontreiniging, de Wet ruimtelijke ordening, de Wet milieubeheer, de Waterwet en de Woningwet.
Frank van den Dungen noemde voordelen die verwacht worden van de nieuwe wet. De zaken zullen overzichtelijker worden en procedures worden verkort. Er zal meer lokaal maatwerk mogelijk zijn en er komen meer openingen voor nieuwe ideeën. Om hiermee te beginnen is een toekomstvisie en participatie van de inwoners verplicht.
Van den Dungen wist duidelijk te maken dat er in de toekomst sprake moet zijn van een cultuuromslag. In de oude situatie is de overheid bezig met controleren of een plan past in het bestemmingsplan en bij andere wetten en regeltjes; in de nieuwe situatie zal de overheid meer meedenken over hoe en waar een idee het best gerealiseerd kan worden. Natuurlijk wordt daarbij wel gekeken naar regels om kwaliteit en veiligheid te garanderen. Ook moet het idee passen bij de doelen en keuzes die in de Omgevingsvisie zijn vastgelegd.
Nu is het niet zo dat de gemeentelijke overheid samen met de inwoners volkomen vrij is in het invullen van de nieuwe regels. Een deel van de landelijke regels hevelt het rijk automatisch over naar het nieuwe Omgevingsplan van de gemeentes Deze regels worden aangeduid met de opvallende naam Bruidsschat. Ook de provincie heeft met haar Omgevingsverordening nog wat in de melk te brokkelen bij het vaststellen van het gemeentelijke Omgevingsplan.
Er was bijzondere aandacht van de luisteraars toen Frank van den Dungen vertelde over de door het rijk vastgestelde Bijzondere zorgplicht en het Voorzorgsbeginsel. Enkele burgers die veel last ondervinden van de intensieve veeteelt in hun omgeving, verheugden zich al over het artikel dat iedereen verplicht te voorkomen dat zijn activiteit nadelige gevolgen voor de fysieke leefomgeving heeft. De duidelijkheid van deze regel wordt echter te niet gedaan door het vervolg: Voor zover dat niet mogelijk is, is hij verplicht die gevolgen zo veel mogelijk te beperken of ongedaan te maken.
Eenzelfde schijnduidelijkheid zag het publiek terug bij het “voorzorgsbeginsel”. De overheid kan maatregelen nemen als er gegronde redenen zijn om te vrezen dat een activiteit ongezonde gevolgen kan hebben. Het woordje kan maakt de zaak niet duidelijker en bovendien moet de gemeente ook bij te vrezen gezondheidsproblemen de belangen van de initiatiefnemer meewegen.
Op landelijk niveau ligt de Nationale Omgevingsvisie klaar. In deze NOVI wordt als een prioriteiten genoemd: toekomstbestendig landelijk gebied. Ook voor Venray is de visie van het kabinet op de landbouw van belang. Transitie wordt daarin onvermijdelijk genoemd. We gaan naar kringlooplandbouw en natuurinclusieve landbouw. In gebieden waar het niet of nauwelijks lukt dit voor elkaar te krijgen, zullen rijk en regio samen oplossingen zoeken. Daarbij worden de huidige kaders ter discussie gesteld.
De visie van de provincie (met name Brabant) kwam ook ter sprake De spreker had hier de nodige kritiek op: te weinig concreet, te weinig aandacht voor het stoppen van de negatieve effecten van de huidige veehouderij en het repareren daarvan.
Tegen het eind van de presentatie liet Van den Dungen een waaier van gemeentelijke visies en plannen de revue passeren. Nog lang niet alle gemeentes zijn er al mee klaar maar dat de accenten per plaats totaal kunnen verschillen, was wel duidelijk. Twee voorbeelden: Zevenaar wil dat het agrarisch gebied beperkt toegankelijk is via recreatieve routes om het functioneren van de landbouw niet te belemmeren; in Oirschot mogen ontwikkelingen niet ten koste gaan van behoud/herstel van de kwaliteit van natuur, landschap en cultuur en moet de veeteelt zo weinig mogelijk belastend zijn.
Met een kritisch noot over de provincie Limburg sloot Frank van den Dungen af: De provincie stelt dat pas vanaf 2030 alle stallen aan de gestelde eisen moeten voldoen.
Namen Gezond Leefmilieu Venray bedankte Mia Wegh de spreker met een fraai pakketje streekproducten.